21 Ekim Küresel İyot Eksikliği Günü
İyot, vücutta tiroit hormonu üretiminde kullanılan bir mineral. Üreme sisteminin gelişimi, normal bir şekilde işleyişi, çocuklarda beynin sağlıklı olgunlaşabilmesi için belirli oranda iyot gerekiyor. Vücudun kalsiyum ve fosfor kullanımına yardımcı olmak, cilt, saç, tırnak ve kemiklerin sağlıklı olmasını sağlamak, metabolizmanın düzenlenmesine yardım etmek de iyodun yararları arasındadır. İnsan vücudunda çok az bulunmaktadır; yetişkin bir bireyin vücudundaki iyot miktarı 20-30 mg kadardır.
İyot Eksikliğinde Neler Görülür?
İyot yetersizliği, hasarın büyük kısmının doğumdan önce meydana geldiği önlenebilir zeka geriliğinin en önemli nedenidir. İyot eksikliği bebek ve çocuklarda; büyüme, gelişme ve zeka geriliğine, kas hastalıklarına, konuşma bozukluğuna, zeka düzeyinin akranlarına göre en az 13.5 puan daha düşük olmasına, öğrenme yeteneği ve okul başarısında azalmaya sebep olmaktadır. İyot eksikliğinde gebelerde düşük, erken doğum ve ölü doğum riski artmaktadır. İyot yetersizliğinin oluşturduğu önemli sağlık problemlerinden bir diğeri de guatr hastalığıdır.
Eksikliği önlemek için neler yapmalıyız?
Ülkemizde iyot yetersizliği hastalıkları ile mücadele edebilmek için tuzun iyotlanması yöntem olarak kullanılmaktadır. Bu amaçla, 1994 yılından beri Sağlık Bakanlığı, UNICEF işbirliğinde “İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi ve Tuzun İyotlanması Programı” yürütülmektedir. Günümüzde en fazla 5 gr/gün iyotlu tuz tüketimi önerilmektedir. Yeterince iyot içeren diyetin sağlanması ve kalp damar hastalıklarından korunmak için tuz alımının azaltılması politikaları göz önüne alındığında; iyotlu tuz kullanılması, tavsiye edildiği gibi günlük tuz tüketimi 5 g’ın altına indirildiğinde bile, yeterli iyot desteği sağlanmış olacaktır.
İyot miktarını korumak amacıyla tuzu;
· Koyu renkli kavanozlarda, serin yerde, ışık ve güneş ışığından uzakta muhafaza ediniz.
· Yemeklere pişirme sonrası ekleyiniz.
İyodun eksikliği gibi fazlalığı da sağlık açısından zararlı. Bu nedenle kontrollü şekilde alınmalıdır.