AKCİĞER KANSERİ FARKINDALIK AYI (1 – 30 KASIM)
Akciğerler, vücudumuz için gereken oksijeni sağlayan organımızdır. Her organımız gibi akciğerimiz de birçok hücreden oluşur. Bu hücreler, akciğerin normal görevini yapabilmesi için ihtiyaç doğrultusunda bölünerek çoğalırlar. Akciğer kanseri, yapısal olarak normal akciğer dokusunda olan hücrelerin ihtiyaç ve kontrol dışı çoğalarak akciğer içinde bir kitle (tümör) oluşturmasıyla kendini gösterir. Burada oluşan kitle öncelikle bulunduğu ortam içinde büyür, daha ileriki aşamalarda ise çevre dokulara veya dolaşım yoluyla karaciğer, kemik, beyin vb. gibi uzak organlara yayılarak hasara yol açarlar. Bu yayılmaya tıbbi terminolojide metastaz adı verilir.
Akciğer Kanseri için Risk Faktörleri Nelerdir?
- Sigara, puro, pipo (tütün) içimi: Akciğer kanserinin bugün ispatlanmış olan en önemli risk faktörüdür. Asbest: Madenlerde, gemi yapımında, yalıtım malzemesi yapımında kullanılır. Solunum yollarında uzun süreli tahriş oluşturur.
- Radon: Evlerde, toprakta doğal olarak bulunan, kokusuz radyoaktif bir gazdır
- Verem hastalığı (tüberküloz): Bu hastalığın yerleştiği akciğer alanında sonradan akciğer kanseri gelişebilir.
- Daha önceden akciğer kanseri geçirmiş olmak: Bir kere akciğer kanseri nedeniyle ameliyat olmuş, veya ışın tedavisi uygulanmış olanlarda ikinci bir kanser gelişme riski vardır. Sigara içmek bu riski ayrıca arttırır.
- Radyoaktif uranyum cevheri gibi cevherler
- Bazı kimyasalların uzun süreli solunması (arsenik, berilyum, kadmiyum, vinil klorür gibi)
- Radyoterapi öyküsü
- Hava kirliliği
- Aile öyküsü
Akciğer Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
Akciğer kanserlerinin en sık görülen belirtileri şunlardır;
- Geçmeyen veya giderek kötüleşen öksürük
- Öksürürken kan veya kanlı balgam çıkarmak
- Derin nefes alırken, öksürürken veya gülerken kötüleşen göğüs ağrısı
- İştahsızlık, halsizlik, yorgunluk ve kilo kaybı
- Ses kısıklığı
- Nefes darlığı
- Sürekli tekrarlayan veya geçmeyen bronşit veya zatürre gibi akciğer enfeksiyonları
Akciğer Kanserine Tanı Nasıl Konulur?
Düz akciğer röntgenleri ile akciğerde kitle görülen hastalara, öncelikle bilgisayarlı tomografi çekilir. Elde edilen üç boyutlu görüntü ile kitleye nasıl ulaşılabileceğine karar verilir. Hastadan ya tomografi rehberliğinde ya da bronkoskopi dediğimiz ince bükülebilir bir tüple akciğerine ulaşılarak iğneyle parça alınır. Bu işleme biyopsi adı verilir. Gerekli görüldüğü takdirde farklı görüntüleme tetkikleri de yapılabilir.
Akciğer Kanseri Tedavisi
Her hastanın tedavisi farklılık göstermekte olup, tedavi kararında hastalığın yeri, evresi, hastanın yaşı ve diğer sağlık sorunları gibi birden fazla faktör etkilidir. Multidisipliner bir çalışma gerektiren bu tedaviler; cerrahi, hedefe yönelik tedaviler, radyoterapi, kemoterapi gibi farklı seçenekleri içermektedir. Tüm kanser türlerinde olduğu gibi, Akciğer Kanserinde de erken teşhisin hayati öneme sahip olduğunu hatırlatır;
Sağlık dolu günler dilerim.
Dr. Sercan ÖZAYDIN
TUNCELİ İL SAĞLIK MÜDÜRÜ